نازپرورده تنعم نبرد راه به دوست...

چند وقتیست که درست قبل از خواب، زمانی که وارد رختخوابم می شم قرآن را باز می کنم و چند آیه از قرآن کریم را می خوانم. دیشب آیاتی از سوره حج را خواندم که برایم بسیار جالب بودند.

وَ لِکلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسکاً لِّیَذْکُرُوا اسمَ اللَّهِ عَلى مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِیمَةِ الاَنْعَمِ فَإِلَهُکمْ إِلَهٌ وَحِدٌ فَلَهُ أَسلِمُوا وَ بَشرِ الْمُخْبِتِینَ(34)

براى هر امتى قربانگاهى قرار دادیم تا نام خدا را (به هنگام قربانى ) بر چهار پایانى که به آنها روزى داده ایم ببرند، و خداى شما معبود واحدى است در برابر فرمان او تسلیم شوید و بشارت ده متواضعان و تسلیم شوندگان را.

الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللَّهُ وَجِلَت قُلُوبُهُمْ وَ الصبرِینَ عَلى مَا أَصابهُمْ وَ الْمُقِیمِى الصلَوةِ وَ ممَّا رَزَقْنَهُمْ یُنفِقُونَ(35)

همانها که وقتى نام خدا برده مى شود دلهایشان مملو از خوف پروردگار مى گردد و آنها که در برابر مصائبى که به آنان مى رسد شکیبا و استوارند و آنها که نماز را بر پا مى دارند و از آنچه روزیشان داده ایم انفاق مى کنند.

موضوع درد و مصیبت این چند وقت زیاد فکرم را به خودش مشغول کرده بود. وقتی این آیه را خواندم انگار جواب خودم را یافتم ... صبر کردن بر مصیبت... اما صبر واقعا به چه معناست؟

در مسیر یافتن پاسخ، مطلبی یافتم از امام محمد غزالی به این مضمون: 

صبر نفسانی عبارت است از اینکه انسان خویشتن را از هوا و هوس ناروا باز دارد و افسار اسب سرکش نفس را در دست گیرد. صبر نفسانی بر حسب آنکه در چه زمینه‌ای باشد نامهای مختلفی به خود می‌گیرد:

1. اگر شکیبایی در برابر شهوات جنسی و شکمبارگی باشد، عفت نام دارد.
2. اگر شکیبایی در برابر مصائب و سختیهای روزگار باشد صبر نام دارد که ضد آن جزع و هلع است یعنی انسان خویشتنداری نکند، آه و ناله سر دهد گریبان را پاره سازد و بر سر و صورت خویش بکوبد. 
3. اگر شکیبایی در برابر ثروتمندی، مال و مکنت باشد ضبط نفس نام دار د و ضد آن بطر است.
4. اگر شکیبایی در میدان جنگ و صحنه‌ی کارزار باشد شجاعت و دلیری نام دارد که ضد آن جبن و بزدلی و
   ‌ترسویی است.
5. اگر شکیبایی در هنگام خشم و شعله کشیدن غضب باشد حلم نامیده می‌شود که ضد آن بی‌حوصلگی و زود از جا در رفتن و عصبانیت است.
6. اگر شکیبایی در برابر ناملایمات و نگرانیهای روزگار باشد سعه‌ی صدر نام دارد. یعنی دلبازی و گشاده‌رویی. ضد آن ضجر و ضیق صدر یعنی افسردگی و دلتنگی و بی‌تابی است.
7.  اگر شکیبایی به منظور پنهان داشتن سخن یا خبری باشد راز داری نام دارد.
8. اگر شکیبایی به منظور کنار گذاردن تجملات و به دنبال زر و زیور نرفتن و سطح کارایی خویش را بالا بردن و سطح توقعات را پایین آوردن باشد، زهد نام دارد که ضد آن حرص است.
9. اگر شکیبایی به این معنا باشد که انسان با اندک بهره‌ای از دنیا، بسازد و خود را جز به خداوند پیوسته و دلبسته نسازد، قناعت نام می‌گیرد که ضد آن آزمندی است.

و در پایان

«واستعینوا بالصبر والصلاة و انها لکبیرة الا علی الخاشعین الذین یظنون انهم ملاقوا ربهم و انهم الیه راجعون » (سوره بقره - آیه 45)

از شکیبایی و نماز یاری جوئید و همانا نماز گران است جز بر فروتنان، آنان که می دانند با خدای خود دیدار خواهند کرد و به سوی رحمت او باز خواهند گشت.

پ.ن: مجو درستی عهد از جهان سست نهاد ... می بینید عجب دنیای بی وفاییست... یک روز دوستان می آیند و کلی از آمدنشان ذوق می کنی، بعد یکهو همشون تو را تنها می گذارند و می روند... عجب روزگاریست... آقا مجو، درستی عهد مجو!!!